นาฬิกา Smartwatch ตรวจโควิด-19 ได้จริงหรือ ?

หนึ่งในอาการของ โรคโควิด-19 นั้น หลัก ๆ คือการทำลายระบบหายใจของเรา ไม่ว่าจะเป็นทางตรง อย่างการทำลายเซลล์ปอด หรือจะเป็นทางอ้อมซึ่งเป็นอาการที่น่ากลัวที่สุดของ Covid-19 เพราะผู้ป่วยอาจจะประสบปัญหาออกซิเจนในเลือดลดลงโดยไม่แสดงอาการ ทำให้เกิดภาวะระบบหายใจล้มเหลว และเสียชีวิตในเวลาต่อมา ซึ่งในประเทศที่มีผู้ติดเชื้อจำนวนมาก จะมีการปล่อยผู้ป่วยอาการไม่หนักมากกลับไปดูอาการที่บ้าน ทำให้อาการตามที่เราเกริ่นไป (silent hypoxemia) กลายเป็นหนึ่งในสิ่งที่คร่าชีวิตผู้คนไปมากที่สุดสาเหตุหนึ่งเลยทีเดียว และหลายครั้งที่อาการนี้อาจจะเกิดขึ้นก่อนที่ผู้ป่วย จะได้เข้ารับการตรวจโควิด-19 อีกต่างหาก

สำหรับผู้ป่วยหรือผู้ติดเชื้อที่ตรวจโควิด-19 แล้วต้องเฝ้าดูอาการตัวเองในบ้าน อาจสามารถสังเกตุอาการนี้ได้ด้วยตัวเอง ด้วยเครื่องตรวจวัดออกซิเจนในเลือด หรืออุปกรณ์วัดค่า SpO2 ซึ่งนอกจากในอุปกรณ์ทางการแพทย์แล้ว เซ็นเซอร์ตัวนี้ยังสามารถพบเห็นได้ผ่านอุปกรณ์ Smartwatch ทั่ว ๆ ไปได้อีกด้วย แต่ความแม่นยำของฟีเจอร์ SPO2 ใน Smartwatch นั้นไม่แม่นยำถึงขั้นสามารถใช้ค่าปัจจุบันอ้างอิงทางการแพทย์ในการตรวจโควิด-19ได้ (SpO2 ของคนเราทั่วไปจะอยู่ที่ 95% ขึ้นไป แต่ถ้าวัดผ่าน Smartwatch จะอยู่ที่ช่วง 90 – 95% แทน) ฉะนั้นเราจึงแนะนำสำหรับผู้ใช้งานเป็นประจำเท่านั้น เพราะผู้ใช้งาน Smartwatch เป็นประจำ จะมีตัวเลขของค่าที่เหวี่ยงนี้เก็บไว้เป็น Log ทำให้สามารถใช้อ้างอิงในการตรวจโควิด-19 ได้ว่า ปริมาณออกซิเจนในเลือดของเราในขณะนั้นมีความผิดปกติจริง ๆ หรือไม่ ทำให้เมื่อต้องเข้าพบแพทย์ เพื่อรับการตรวจโควิด-19 เรายังสามารถอ้างอิงจาก Log ที่เก็บมาอย่างต่อเนื่องได้ ฉะนั้นสำหรับใครที่มี Smartwatch เป็นของตัวเองแล้วก็แนะนำให้เปิดเก็บ Log ของค่า ออกซิเจนในเลือดเอาไว้ให้ดี ๆ เพื่อเฝ้าสังเกตุอาการของเราอย่างใกล้ชิดนั่นเองครับ

ซึ่งแนวคิดนี้นอกจากภายในประเทศไทยแล้ว การตรวจโควิด-19 ด้วยสมาร์ทวอช ก็มีการศึกษาโดยแพทย์จากต่างประเทศเช่นกันโดย เว็บไซต์สำหรับลงบทความและวิทยานิพนธ์ อย่าง Nature.com ก็มีการลงวิทยานิพนธ์ที่ศึกษาในเรื่องของการระบุตัวผู้ป่วยด้วย Smartwatch เอาไว้ ซึ่งนอกจากหัวข้อการสังเกตุ SpO2 แล้วพวกเขาก็พบว่า อัตราการเต้นของหัวใจนั้น ใช้ระบุว่าคุณป่วยโควิดรึเปล่า ได้อีกด้วย โดยผู้ป่วยโควิด-19 นั้นจะมีอัตราการเต้นของหัวใจ เปลี่ยนไปตั้งแต่ช่วงฟักตัวของเชื้อ ทำให้สามารถสังเกตุอาการได้ก่อน ผู้เขียนได้ระบุเอาไว้ว่า นาฬิกา 3 ยี่ห้อ ที่สามารถระบุอาการของโรคได้แก่มี Garmin, Fitbit และ Apple Watch ที่สามารถ ตรวจโควิด-19 จับความเปลี่ยนแปลงของ Heart rate ของผู้ติดเชื้อโควิด-19 ได้ค่อนข้างแม่นยำ โดยผลการสำรวจพบว่า Smartwatch Fitbit สามารถตรวจอาการได้แม่นยำที่สุด

*ผู้อ่านสามารถเข้าไปอ่านเปเปอร์ฉบับจริงและดูภาพประกอบเพพิ่มเติ่มได้ที่ Reference ข้างล่าง

Disclaimer - แม้ว่าจะสามารถใช้ระบุอาการป่วยได้จริง ความแม่นยำของฟีเจอร์ต่าง ๆ ใน Smartwatch นั้นไม่แม่นยำถึงขั้นสามารถใช้อ้างอิงทางการแพทย์ได้ ถ้าจะถามว่าสุดท้ายแล้วตรวโควิด-19 ที่ไหนดี การตรวจโควิด-19 ก็ควรทำที่โรงพยาบาลมากที่สุด แต่สำหรับผู้ใช้งานเป็นประจำอย่างต่อเนื่อมานานระดับนึงแล้ว จะมีตัวเลขที่คงที่สม่ำเสมอ ทำให้สามารถระบุได้ว่า ปริมาณออกซิเจนในเลือด หรืออัตราการเต้นของหัวใจ มีความผิดปกติหรือไม่ เป็นการตรวจโควิด-19 ส่วนตัวเพื่อสร้างความสบายใจให้กับการใช้ชีวิตเท่านั้น สำหรับคนที่ต้องการจะซื้อมาเพื่อใช้ตรวจโควิด-19 โดยเฉพาะนั้นอาจจะต้องชั่งใจและตัดสินใจดี ๆ นั่นเองครับ

บทความ Pre-symptomatic detection of COVID-19 from smartwatch data | Nature Biomedical Engineering

บทความ Smartwatches can help detect COVID-19 days before symptoms appear - CBS News