ทำเพลง101: ไมโครโฟน คืออะไร มีกี่ชนิด และเลือกใช้แบบไหนดี ?
15 ธ.ค. 2565
ไมโครโฟนคืออะไร
หลายอาจจะเคยรู้คร่าวๆ ว่าไมโครโฟนคืออุปกรณ์รับเสียง ทำหน้าที่บันทึกเสียงต่างๆ ตามต้องการ ซึ่งนี่เป็นนิยามที่ไม่ผิด ในทางเทคนิคแล้วไมโครโฟนคืออุปกรณ์ที่ทำหน้าที่เปลี่ยนคลื่นเสียงให้เป็นสัญญาณไฟฟ้า ภายในจะประกอบด้วย 3 ส่วนหลักๆ คือ แผ่นไดอะแฟรม ขดลวด และแม่เหล็ก เมื่อคลื่นเสียงกระทบกับแผ่นไดอะแฟรมจะทำให้ขดลวดที่อยู่ติดกับแผ่นไดอะแฟรมเกิดการเคลื่อนที่และสั่นสะเทือนทำให้เกิดสนามแม่เหล็ก ส่งผลให้เกิดสัญญาณไฟฟ้ากระแสสลับที่มีแรงเคลื่อนไฟฟ้าต่ำมากส่งป้อนให้กับเครื่องขยายเสียงหรืออุปกรณ์ผสมเสียงอื่น ๆ ในระบบต่อไป
ไมโครโฟนมีกี่ชนิด
ความจริงแล้วไมโครโฟนมีด้วยกันหลายชนิด แต่ถ้ายึดตามโครงสร้างการรับเสียงภายในจะมีอยู่ 3 ชนิดหลัก ๆ ที่นิยมใช้งานกันในปัจจุบัน คือ ไมโครโฟนชนิดไดนามิก, ไมโครโฟนชนิดคอนเดนเซอร์ และไมโครโฟนชนิดริบบอน ซึ่งไมค์ทั้ง 3 ชนิดนี้มีโครงสร้างภายในและหลักการทำงานแตกต่างกันสิ้นเชิงรวมถึงจุดเด่นและวัตถุประสงค์การใช้งานด้วย
ไมโครโฟนชนิดไดนามิก (Dynamic Microphone)
ไมโครโฟนไดนามิกเป็นไมค์ที่ได้รับความนิยมและมีการใช้งานแพร่หลายมากที่สุด ราคาถูก จับต้องง่าย มีให้เลือกเยอะ ภายในประกอบด้วยแม่เหล็ก แผ่นไดอะแฟรม และขดลวดประกอบติดกัน หลักการทำงานคือเมื่อมีคลื่นเสียงมากระทบกับแผ่นไดอะแฟรม (Diaphragm) จะเกิดการสั่นสะเทือน ทำให้ขดลวดที่พันยึดอยู่รอบๆ เกิดการเคลื่อนที่ตัดกับแผ่นแม่เหล็ก เกิดเป็นสนามแม่เหล็กและสัญญาณไฟฟ้าส่งผ่านไปยังเครื่องขยายเสียงออกสู่ลำโพง
ไมโครโฟนชนิดนี้เป็นที่นิยมเพราะสามารถตอบสนองย่านความถี่เสียงได้กว้างทั้งคลื่นความถี่สูงและคลื่นความถี่ต่ำ ให้คุณภาพเสียงดี คมชัด ฟังรู้เรื่อง และเสียงเป็นธรรมชาติเหมือนต้นฉบับ อีกทั้งส่วนประกอบภายในต่างๆ ยังมีความทนทานทำให้ใช้งานได้ทุกโอกาส
ไมโครโฟนชนิดคอนเดนเซอร์ (Condenser Microphone)
ไมโครโฟนคอนเดนเซอร์มีการใช้งานแพร่หลายน้อยกว่า มีโครงสร้างภายในและหลักการทำงานซับซ้อนกว่า และจำเป็นต้องมีแหล่งจ่ายไฟเลี้ยงหรือมีแบตเตอรี่ถึงจะทำงานได้ ซึ่งตัวจ่ายไฟเลี้ยงเราจะเรียกว่า Phantom Power ซึ่งจะมีค่าการจ่ายกระแสสูงสุดอยู่ที่ 48v โดยตัวโครงสร้างภายในจะประกอบด้วยแผ่นไดอะแฟรม (Diaphragm), แผ่นเพลทที่ทำหน้าที่เป็นเหมือนตัวเก็บประจุ, แบตเตอรี่ และตัวต้านทาน ทั้งหมดต่อเข้าร่วมกันเป็นวงจร หลักการทำงานคือเมื่อมีคลื่นเสียงกระทบกับแผ่นไดอะแฟรม แผ่นไดอะแฟรมจะเคลื่อนที่ทำให้ระยะห่างระหว่างแผ่นเพลทมีการเปลี่ยนแปลง ค่าความจุของตัวเก็บประจุก็จะเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย เกิดเป็นสัญญาณไฟฟ้าแปรเปลี่ยนไปตามระดับความดังของเสียงแล้วส่งผ่านออกไปยังเครื่องขยายเสียงและลำโพงทำให้เกิดเสียงขึ้น และด้วยส่วนประกอบที่หลากหลายกว่าไมค์แบบไดนามิกทำให้มันเลยมีราคาแพงกว่า
ไมค์คอนเดนเซอร์มีจุดเด่นที่การตอบสนองเสียงความถี่สูงได้ดี ให้เสียงที่คมชัด สดใส เป็นธรรมชาติ และสามารถรับเสียงได้ทั้งสองด้าน ทำให้ไมค์ชนิดนี้สามารถตั้ง pattern ในการรับเสียงได้ จึงนิยมใช้ในการบันทึกเสียงพูด เสียงร้อง เสียงเครื่องดนตรี และนิยมใช้ในสตูดิโอรวมถึงงานโปรดักชันที่ต้องการเสียงคุณภาพสูง ปัจจุบันถือเป็นไมค์ที่เริ่มมีการใช้งานกันแพร่หลายมากขึ้น เพราะถือเป็นไมค์หลักที่อยู่ในอุปกรณ์อย่างมือถือ , หูฟังแบบ Headset และ หูฟัง True Wireless
ไมโครโฟนชนิดริบบอน
เป็นไมค์ที่เกิดจากการนำเอาโครงสร้างของดอกลำโพงทวิตเตอร์แบบริบบอนมาใช้ในการออกแบบ ซึ่งโครงสร้างโดยรวมจะมีความคล้ายคลึงกับไมค์แบบไดนามิกมาก ๆ แต่จะต่างกันตรงที่ไมค์แบบไดนามิกจะใช้ขดลวดเป็นตัวนำกระแส แต่ไมค์แบบริบบอนจะใช้แผ่นอะลูมิเนียมบางๆอยู่ระหว่างแม่เหล็กถาวรที่มีความเข้มของกระแสแม่เหล็กมากๆแทน ข้อดีของไมค์ชนิดนี้คือจะมีความไวแบบไมค์คอนเดนเซอร์และเราสามารถเลือกได้ว่าจะต่อไฟเลี้ยง หรือไม่ต่อไฟเลี้ยงก็ได้ แต่ต้องดูด้วยว่าไมค์ริบบอนของเราเป็นแบบไหน เพราะถ้าเป็นไมค์ริบบอนแบบ Passive ก็ไม่จำเป็นต้องใช้ไฟเลี้ยง แต่ถ้าใช้ไฟเลี้ยงก็ต้องเป็นไฟกระแสต่ำ ห้ามใช้ Phatom Power ไปต่อเด็ดขาด ส่วนไมค์ริบบอนอีกแบบที่เป็นแบบ Active ต้องใช้ไฟเลี้ยงจาก Phantom Power มาแทน ข้อดีคือรับสัญญานเสียงได้ไวใกล้เคียงไมค์แบบคอนเดนเซอร์ และสามารถเก็บเสียงได้ครบถ้วนแม้ออกเสียงเบาๆก็เก็บได้ดี ข้อเสียคือดูแลยาก
ไมโครโฟนสำคัญอย่างไร
หน้าที่หลักของไมโครโฟนไม่ทุกตัวว่าจะชนิดไหนก็ตามคือการรับเสียง เมื่อรับเสียงแล้วปลายทางของเสียงที่รับมาจะมีด้วยกันสองทาง ทางแรกคือเข้าสู่กระบวนการขยายเสียงผ่านแอมปลิฟายเออร์ออกไปสู่ลำโพง เสียงที่ได้รับจากต้นทางจะถูกขยายความดังให้มากขึ้น ขณะเดียวกันระหว่างทางอาจมีการปรับปรุงเสียงให้มีคุณภาพดีขึ้น เนื้อเสียงสะอาด เคลียร์ชัดมากขึ้น หรือปรับเปลี่ยนโทนเสียงทุ้ม-แหลมให้ได้ตามต้องการ เสียงที่ดังขึ้นนี้ถูกใช้ในหลายสถานการณ์ อาทิ เช่น การพูดในพื้นที่ขนาดใหญ่ทั้งในร่มและกลางแจ้งหรือพื่นที่ที่มีคนเข้าร่วมจำนวนมาก ทุกคนจะได้ยินเสียงของผู้พูดชัดเจนทั่วถึงเท่ากัน อีกตัวอย่างที่เห็นความสำคัญของไมโครโฟนชัดเจนคือการร้องเพลงให้คนจำนนวนมากฟัง ทุกคนจะได้ยินเสียงของนักร้องดังชัดเจน ไม่ถูกเสียงบรรยากาศและเสียงเครื่องดนตรีอื่นกลบ
ปลายทางที่สองของเสียงที่ได้รับมาจากไมโครโฟนคือเข้าสู่กระบวนการบันทึกเสียง ไม่ว่าจะเป็นเสียงพูด เสียงร้องเพลง เสียงเครื่องดนตรี เสียงซาวด์เอฟเฟ็กต์ต่างๆ เสียงทุกอย่างสามารถบันทึกเก็บไว้ได้ด้วยการใช้ไมโครโฟนอัดเสียง ก่อนจะนำไปเข้าสู่กระบวนการปรับแต่งเสียงตามที่ต้องการแล้วเผยแพร่ให้คนหมู่มากได้ฟัง
ปัจจุบันกระแสการทำคอนเทนต์ออนไลน์ในรูปแบบวิดีโอได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้น ไมโครโฟนเป็นอุปกรณ์สำคัญอีกหนึ่งอย่างที่ช่วยให้วิดีโอที่บันทึกมามีเสียงรวมอยู่ในนั้นด้วย โดยไมโครโฟนประเภทไร้สายและไมโครโฟน shot gun นิยมนำมาใช้บันทึกเสียงในงานวิดีโอประเภท vlog, รายการทางช่อง YouTube และการไลฟ์สด หากไม่มีไมค์วิดีโอเหล่านี้ก็จะไม่มีเสียง ดังนั้นไมโครโฟนจึงเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับการบันทึกวิดีโอทุกรูปแบบ
แบรนด์ไมโครโฟนชื่อดังมีอะไรบ้าง
Shure
แบรนด์ไมโครโฟนชื่อดังอันดับหนึ่งจากอเมริกาที่ทุกคนต้องรู้จัก ประวัติศาสตร์ยาวนาน มีไมค์รุ่นที่เป็นตำนาน รุ่นสร้างชื่อ และรุ่นยอดนิยมมากมาย ได้รับการยอมรับในวงกว้างให้เป็นผู้นำของวงการไมโครโฟนตัวจริง Shure มีไมโครโฟนครบแทบจะทุกแบบ รองรับการใช้งานได้ครอบคลุมตั้งแต่ระดับสมัครเล่นจนถึงงาน Professional sound ถ้านึกถึงไมโครโฟน ต้องนึกถึง Shure
AKG
แบรนด์อุปกรณ์เสียงระดับมืออาชีพจากออสเตรีย ประวัติศาสตร์ยาวนาน มีไมค์รุ่นที่ประสบความสำเร็จมากมาย โดดเด่นด้านไมค์สำหรับการบันทึกเสียงและใช้งานระดับมืออาชีพ มีมาตรฐานสูง เสียงมีคุณภาพ ได้รับความไว้วางใจโดยศิลปิน นักดนตรี และคนทำงาน Sound Production มากมาย
Audio Technica
แบรนด์เครื่องเสียงจากญี่ปุ่นที่โดดเด่นในหลาย ๆ ด้านโดยที่ไมโครโฟนคือหนึ่งในนั้น Audio Technica มีทั้งไมโครโฟนสำหรับผู้บริโภคราคาย่อมเยาจนถึงและไมโครโฟนระดับมืออาชีพ ไมค์หลายรุ่นได้รับรางวัลใหญ่ ๆ ระดับโลก ได้รับการยอมรับจากผู้ใช้งานทั่วโลก และบางรุ่นถูกใช้ในพิธีสำคัญเช่นฟุตบอลโลก, NFL Super Bowl, คอนเสิร์ต, เทศกาลดนตรี, การแสดงและกิจกรรมสำคัญอื่น ๆ อีกนับไม่ถ้วน
Rode
สุดยอดแบรนด์ไมโครโฟนจากออสเตรเลีย Rode เป็นผู้ผลิตไมโครโฟนยักษ์ใหญ่ที่มีไมโครโฟนให้เลือกมากมายตั้งแต่รุ่นราคาย่อมเยาสำหรับผู้เริ่มต้นไปจนถึงไมค์คุณภาพเยี่ยมสำหรับสตูดิโอระดับมืออาชีพ โดดเด่นที่สุดด้านไมค์สำหรับงานบันทึกเสียงวิดีโอซึ่งเป็นที่นิยมไปทั่วโลกและได้รับการยอมรับในด้านโครงสร้างและคุณภาพเสียงที่สูงกับราคาที่เหมาะสม
sE Electronics
แบรนด์ไมโครชื่อดังจากอเมริกา โดดเด่นด้านไมโครโฟนระดับมืออาชีพทุกรูปแบบทั้งไมค์ร้องเพลงและไมค์จับเสียงเครื่องดนตรี มีตัวเลือกหลากหลายครอบคลุมการใช้ในงาน live sound ทุกระดับ และยังได้รับความไว้วางใจจากศิลปินระดับโลกหลายคนให้เป็นไมค์ประจำตัว การันตีได้ถึงคุณภาพเสียง การผลิต ความทนทาน รองรับการทัวร์คอนเสิร์ตหนัก ๆ ได้สบาย
โลกของไมโครโฟนยังมีเรื่องราวที่น่าสนใจและเทคโนโลยีใหม่ๆ อีกมากมายให้ติดตาม บทความนี้เป็นเพียงจุดเริ่มต้นเท่านั้น หวังว่าคนที่สนใจและศึกษาเรื่องราวของไมโครโฟนอยู่น่าจะชื่นชอบกันนะครับ ไมโครโฟนเป็นอุปกรณ์เสียงชิ้นสำคัญและน่าสนใจ Mercular.com เชื่อว่าทุกแบรนด์มีการแข่งขันกันเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ออกสู่ตลาดอยู่เสมอซึ่งเป็นผลดีกับผู้บริโภคที่จะได้ใช้ไมค์ดีๆ ผลิตผลงานกันต่อไป หากลูกค้าท่านใดสนใจไมโครโฟนดีๆ ไปใช้งานสักตัวบนเว็บไซต์ Mercular.com ของเรามีให้เลือกเยอะเช่นกัน สามารถเข้ามาเลือกช้อปได้ตามอัธยาศัยเลยครับ
สุดท้ายนี้ Mercular.com ต้องขอตัวลาไปก่อน ติดตามบทความ Buying Guide ดีๆ แบบนี้ได้ที่เว็บไซต์ของเรา สำหรับวันนี้สวัสดีครับ